Gian lận thẻ tín dụng và văn hóa đường phố, liên quan gì với nhau?
Hai năm trước, khi Chung (không phải là tên thật) quyết định nghỉ ngang đại học, đặt chân đến Sài Gòn tìm việc với đôi Stan Smith hở đế, cuộc sống thành phố với Chung đã là màn vật lộn không hồi kết với kẹt xe, nắng gắt và những chiếc cau mày. Giờ đây, góc nhìn mới từ ban công căn hộ trung tâm quận Bình Thạnh, chú poodle 6 tháng tuổi nằm lim dim trên tấm thảm Chinatown Market bất giác nhìn ngước lên theo tiếng cười lớn, “Bữa giờ ở Sài Gòn cũng ổn!” – Chung gật gù.
Anh chuyển qua làm salesman bất động sản từ nửa năm trước, nhưng cuộc sống ổn định hiện tại lại chẳng xuất phát từ công việc đó, Chung đã từng “Hack CC”.
“Hack CC” hay “Hack Credit Card” là cụm từ gây tò mò được lan truyền rộng rãi trong giới mua bán sneaker tại Việt Nam, nhiều người cho rằng việc này là lý do đôi khi trên thị trường xuất hiện những lô giày Nike Air Force 1 hay Adidas Stan Smith xịn 100% nhưng lại rẻ kịch sàn đầy vô lý. Chung đưa ra ví dụ, một đôi Nike Air Force 1 giá tốt dao động từ 80-90$ tại nước ngoài, đưa về Việt Nam giá bán chắc chắn vượt mức 2 triệu, nhưng giai đoạn năm 2017 đã chứng kiến rất nhiều seller bán Nike Air Force 1 dưới 1,5 triệu VNĐ, anh nói thêm: “Nhiều người không tin cho rằng đó là hàng fake, hàng tuồn kho VNXK, nhưng cứ mang đi check, đảm bảo real không tì vết.”.
Vậy tại sao giá những đôi giày thật này lại thấp đến thế?
Quả nhiên, chúng được mua về một cách bất hợp pháp. Cụ thể hơn là gian lận thẻ tín dụng. Hiểu nôm na, những người này đã dùng ‘thông tin thẻ tín dụng đánh cắp của người khác’ đặt mua những đôi giày trên, sau đó thuê nhiều trung gian nhận hàng và đưa về Việt Nam bán giá rẻ lại cho các seller và người mua lẻ.
“Tóm gọn, chỉ là thó tiền, mua đồ và bán lại.” – Chung cười và đi vào chi tiết: “Trước hết, mình cần tìm mua thông tin thẻ tín dụng, thông tin loại này được mua bán trên các websites chỉ vào được bằng Tor, những vụ như “rò rỉ thông tin khách hàng, dữ liệu cá nhân” mà báo chí rao ra rả, là nó đó.”. Nhưng không đơn giản chỉ bỏ bitcoin ra là mua, Chung cho biết cần rất nhiều hiểu biết và mày mò để lọc ra được những ngân hàng “phù hợp”, tương tự với các trang thương mại điện tử, bởi xác thực thanh toán sẽ khắt khe hơn tại một vài websites, đồng thời thời điểm thực hiện cũng là yếu tố quyết định thành bại. Sau đó, với VPN kèm một vị trí an toàn, “free sneaker shopping” diễn ra: người gian lận sẽ liên tục chuyển VPN, tạo tài khoản, đổi địa chỉ nhận hàng, điền thẻ tín dụng mới, … Chẳng mấy chốc, một số lượng giày kha khá đã được đặt mua và nhiều ngày sau, các “droppers” (những người được trả tiền để nhận hàng) bắt đầu nhận giày ở những địa chỉ rải rác và chuyển chúng về nơi tập kết. Bằng nhiều cách, những đôi giày lần lượt cập bến Việt Nam và được đẩy bán nhanh với mức giá rẻ.
‘Bán rẻ những đôi giày này’ thực chất là hành động rửa tiền cho hành vi phạm pháp – gian lận thẻ tín dụng của họ, và thị trường sneaker mới chỉ là một trong vô vàn nơi trên thế giới mà trò “hai ngón công nghệ” này đang lợi dụng kiếm tiền mỗi ngày (từ tài khoản Netflix, key bản quyền Window giá rẻ cho đến máy Xbox hay TV).
Bên cạnh sneaker trong văn hóa đường phố, gian lận thẻ tín dụng cũng nổi lên như một hiện tượng mới của nhạc rap. Tại Mỹ, các rapper Detroit, Michigan đã đi đầu trong việc đưa đề tài lừa đảo, gian lận thẻ tín dụng vào âm nhạc của mình, điển hình là Teejayx6 với “Swipe Story”, bài nhạc nổi tiếng xoay quanh việc đánh cắp thông tin và dùng tiền tín dụng của người khác ăn chơi và mua sắm. Hay Guapdad 4000, rapper đã thao túng khái niệm lừa đảo thành một tuyên ngôn ấn tượng về cuộc sống và sự trân trọng bản thân trong “Scamboy”. Tuy nhiên, nói thế nào đi nữa thì trộm cắp vẫn là trộm cắp, bất chấp công nghệ tinh vi như thế nào, những con người này đều đáng bị lên án.
“Không cần phải là một thiên tài tội phạm để làm được chuyện này, bởi không quá khó để lấy những con số trên thẻ.” – Gary Shiffman, nhà kinh tế học chuyên về thị trường trực tuyến bất hợp pháp, người sáng lập công ty phân tích dữ liệu Giant Oak cho biết. Gian lận thẻ tín dụng vốn không phức tạp như chúng ta thường nghĩ, đó là lý do khiến nó ngày càng phổ biến và đang len lỏi vào văn hóa đường phố, gây biến tướng những giá trị tốt đẹp mà những đôi sneaker, bài nhạc rap đã mang lại. Do đó, để bảo vệ chính mình cũng như cộng đồng, hãy có trách nhiệm với thông tin cá nhân và thận trọng khi sử dụng thẻ tín dụng.
Sau đây là một số cách bạn có thể áp dụng để giữ an toàn cho thẻ tín dụng của mình:
- Dán che 3 chữ số bí mật nằm sau thẻ, nếu không chỉ cần 2 tấm ảnh chụp mặt trước và sau, người khác hoàn toàn có ngay thông tin ‘số thẻ, họ tên, ngày hết hạn và 3 chữ số bí mật’ của bạn.
- Sử dụng máy tính an toàn, phòng chống virus, mã độc và thận trọng khi thanh toán trên các trang thương mại điện tử bằng thẻ tín dụng.
- Chú ý khi cà thẻ trực tiếp tại các điểm thanh toán, không để nhân viên cầm thẻ đi khuất tầm mắt.